PENDAHULUAN
Kematian adalah merupakan suatu kepastian yang akan dirasai setiap daripada makhluk terutamanya manusia yang hidup didunia ini. Oleh yang demikian, tidak akan ada seorang pun yang akan terlepas daripada merasainya. Islam telah menetapkan garis panduan yang perlu dilakukan oleh setiap muslim apabila berlakunya kematian. Hukum bagi seseorang Muslim untuk melaksanakan tuntutan solat jenazah adalah merupakan fardu kifayah. Antara garis panduan yang diajarkan oleh Islam apabila berlakunya kematian adalah berkenaan solat jenazah.
Dalil Pensyariatan :
Nabi SAW bersabda di dalam yang yang diriwayatkan oleh al-Bukhari dan Muslim, daripada Abu Hurairah r.a :
Maksudnya : Rasulullah SAW merasa sedih dengan kematian al-Najasiy. Baginda keluar menuju ke tempat sembahyang. Lalu baginda mengatur saf mereka (para sahabat) dan bertakbir dengan empat kali.
Persediaan Solat Jenazah:
- Mayat diletakkan didepan imam melintang ke qiblat.
- Mayat lelaki kepalanya sebelah kiri imam dan imam berdiri di sebelah kepada atau dada mayat.
- Mayat perempuan kepalanya sebelah kanan imam dan imam berdiri di pinggangnya.
- Bagi solat ghaib, imam dan makmum mengadap qiblat tanda ada jenazah di depan.
- Sebelum solat, sunat Bilal melafazkan :
Jawab Makmum :
????????? ??? ?????? ?????? ????
Saf solat jenazah seboleh-bolehnya dijadikan 3 sof dan makmum digalakkan melebihi 40 orang.
Rukun Solat Jenazah:
- Niat pada takbiratul ihram.
- Berdiri bagi yang berkuasa tanpa sebarang rukuk dan sujud.
- Takbir 4 kali termasuk takbiratul ihram.
- Membaca surah Al-Fatihah sesudah takbir pertama.
- Selawat atas Nabi Muhammad saw (selawat Ibrahimiyyah) sesudah takbir kedua.
- Doa khas bagi jenazah sesudah takbir ketiga.
- Memberi salam sesudah takbir keempat.
Solat jenazah tidak sah selagi mana jenazah tidak dimandikan dengan sempurna terlebih dahulu. Panduan dibawah mempunyai penjelasan penuh mengenai rukun, bacaan dan tertib untuk solat jenazah.
Persediaan Solat Jenazah:
- Mayat diletakkan didepan imam melintang ke qiblat.
- Mayat lelaki kepalanya sebelah kiri imam dan imam berdiri di sebelah kepada atau dada mayat.
- Mayat perempuan kepalanya sebelah kanan imam dan imam berdiri di pinggangnya.
- Bagi solat ghaib, imam dan makmum mengadap qiblat tanda ada jenazah di depan.
Sebelum solat, disunatkan untuk Bilal melafazkan :
Jawab Makmum :
Tatacara Mendirikan Sembahyang Jenazah :
1. Bertakbir dengan takbiratul ihram dalam keadaan berniat sembahyang ke atas mayat. Cara berniat ialah terlintas dalam hati bahawa dia sembahyang dengan empat takbir ke atas mayat sebagai fardu kifayah.
“Sahaja aku solat keatas ini mayat perempuan empat takbir fardhu kifayah kerana Allah taala”.
“Sahaja aku solat keatas ini mayat lelaki empat takbir fardhu kifayah kerana Allah taala”.
Lafaz niat solat jenazah mayat kanak-kanak Lelaki.
“Sahaja aku sembahyang atas mayat kanak-kanak lelaki empat takbir fardhu kifayah kerana Allah Taala”.
2. Selepas bertakbir, kedua-dua tangannya diletakkan di atas dada sebagaimana sembahyang biasa. Kemudian membaca surah al-Fatihah.
“Dengan nama Allah, Yang Maha Pemurah, lagi Maha Mengasihani, segala puji tertentu bagi Allah, Tuhan Yang memelihara dan mentadbirkan sekalian alam, yang Maha Pemurah, lagi Maha Mengasihani yang Menguasai pemerintahan hari Pembalasan (hari Akhirat), engkaulah sahaja (Ya Allah) Yang Kami sembah, dan kepada Engkaulah sahaja Kami memohon pertolongan. tunjukilah Kami jalan Yang lurus. iaitu jalan orang-orang Yang Engkau telah kurniakan nikmat kepada mereka, bukan (jalan) orang-orang Yang Engkau telah murkai, dan bukan pula (jalan) orang-orang Yang sesat.” (Al-Fatihah : 1-7)
3. Apabila selesai membaca surah al-Fatihah, dia hendaklah bertakbir untuk kali kedua seperti kebiasannya. Kemudian membaca selawat dengan mana-mana lafaz selawat dan yang paling afdal ialah selawat Ibrahimiyyah.
Selawat Ibrahimiyyah
Selawat biasa dan pendek :
4. Kemudian bertakbir untuk kali ketiga dan berdoa untuk simati selepas takbir tersebut. Antara lafaz doanya ialah :
Jenazah Lelaki :
Jenazah Perempuan :
5. Seterusnya, bertakbir untuk kali keempat dan berdoa selepasnya :
Jenazah Lelaki :
Jenazah Perempuan :
6. Kemudian, memberi salam dengan dua kali salam. Iaitu ke sebelah kanan dan kiri sebagimana salam di dalam sembahyang yang lain. Assalamualaikumwarahmatullah.
Berdasarkan tatacara di atas jelaslah bahawa, solat jenazah dilakukan secara berdiri tanpa adanya rukuk mahupun sujud. Oleh yang demikian, penulis berharap agar para pembaca akan dapat mengamalkan segala tatacara berkaitan solat jenazah agar dapat dipraktikkan apabila berlakunya kematian.
Bacaan sesudah salam:
- Surah Al-Ikhlas 3 kali.
- Surah Al-Falaq 1 kali. Surah An-Nas 1 kali.
- Surah Al-Fatihah 1 kali.
- Surah Al-Baqarah ayat 1-5.
- Ayat Kursi 1 kali.
- Doa yang sesuai.
Panduan solat jenazah yang lain .
Bacaan lanjut mengenai cara mengerjakan solat jenazah .
Sumber lain
Sumber lain juga :
